Hoezeer mensen ook proberen zichzelf te behoeden voor rechtszaken of andersoortige juridische geschillen, is het vaak onvermijdelijk dat dit uiteindelijk toch gebeurt. De één heeft problemen met zijn buren, de ander kan een geschil op het werk hebben. Met name familierechtelijke kwesties komen regelmatig voor. Zelfs indien partijen juridische problemen zelf willen of kunnen oplossen, is de bijstand of op z’n minst het advies van een advocaat noodzakelijk. 

In dit artikel wil ik ingaan op de kosten van de bijstand van een advocaat. Tijdens mijn praktijk kom ik regelmatig mensen tegen, die zich niet bewust zijn van deze kosten en evenmin van de mogelijkheden om deze kosten te financieren. Om deze reden wordt vaak zelfs afgezien van het opnemen van contact met een advocaat, hetgeen uiteindelijk tot een slechtere rechtspositie leidt. 

Laat ik duidelijk zijn, het is zeker niet noodzakelijk dat de kosten van een advocaat altijd volledig door een rechtzoekende hoeven te worden betaald. 

Op 23 april 1993 is de Wet op de Rechtsbijstand in werking getreden. Binnen een jaar daarna is in navolging van deze Wet de Raad voor Rechtsbijstand opgericht. Het doel van deze Wet is het ondersteunen van rechtzoekenden bij juridische geschillen. In het kort komt het erop neer dat er een subsidiemogelijkheid bestaat bij juridische geschillen en er een bijdrage wordt geleverd in de kosten van de advocaat, mits wordt voldaan aan de vereisten voor deze subsidie, ook wel toevoeging genoemd.

Er gelden twee hoofdcriteria om in aanmerking te komen voor deze subsidie. 

Ten eerste dient het bruto-inkomen van een rechtzoekende in het peiljaar (twee jaar voor de subsidieaanvraag) niet meer te zijn dan de vastgestelde grenzen. Voor gehuwden of samenwonenden is dit maximumbedrag op dit moment € 38.000,00. Voor alleenstaanden is het maximumbedrag vastgesteld op € 26.900,00. Naast het inkomen geldt er ook een grens voor het vermogen, dat een rechtzoekende mag hebben. Het maximumvermogen is vastgesteld op € 15.000,00. Indien een rechtzoekende meer heeft verdiend in het peiljaar of meer vermogen heeft dan is toegestaan, bestaat er geen recht op een toevoeging. Zowel het inkomen als het vermogen wordt getoetst op bedragen, die bij de Belastingdienst zijn opgegeven in het peiljaar. 

Wat hierbij nog relevant is, is dat als er ná het peiljaar – dus in het afgelopen jaar of zelfs dit jaar – sprake is van een daling van het inkomen of het vermogen, zodanig dat een rechtzoekende wel binnen de vastgestelde normen komt, er vaak toch geprofiteerd kan worden van deze subsidie. 

Ten tweede dient de kwestie waarvoor gesubsidieerde rechtsbijstand wordt aangevraagd geschikt zijn om hiervoor een subsidie te verkrijgen. De Raad voor Rechtsbijstand heeft bepaalde gevallen uitgesloten van deze subsidie. Dat is voornamelijk het geval in zaken, waarbij geen advocaatbijstand noodzakelijk is, oftewel in situaties waarbij het probleem door rechtzoekenden zelf kan worden opgelost (denk aan het schrijven van een bezwaarschrift tegen een verkeersovertreding). 

Wat in dit kader nog relevant is, is dat gesubsidieerde rechtsbijstand beperkt is tot particulieren. Slechts in zeer uitzonderlijke gevallen kan een bedrijf gebruik maken van deze mogelijkheid. 

Wat voor voordeel heeft gesubsidieerde rechtsbijstand uiteindelijk voor rechtzoekenden? Indien de aanvraag, die overigens door de advocaat wordt ingediend, wordt gehonoreerd, is een rechtzoekende eenmalig een eigen bijdrage verschuldigd aan het kantoor van de advocaat. De overige te maken kosten worden door de Raad vergoed. Naast een eventuele eigen bijdrage is een rechtzoekende in het geval van een procedure nog wel het lage tarief aan griffierecht aan de rechtbank verschuldigd en dient in bepaalde gevallen ook kosten voor bijvoorbeeld uittreksels van de gemeente betaald te worden.

De hoogte van de eigen bijdrage wordt bepaald op basis van het inkomen in het peiljaar. Rechtzoekenden kunnen daarvoor de website van de Raad voor Rechtsbijstand raadplegen. In het laagste geval bedraagt de eigen bijdrage €143,00 en in het hoogste geval € 770,00. In familiezaken bedraagt de laagste eigen bijdrage € 287,00 en in het hoogste geval € 796,00. 

Door te profiteren van deze subsidie blijven de kosten voor een rechtzoekende dus aanzienlijk beperkt. Voor meer vragen over gesubsidieerde rechtsbijstand kunt u de website van de Raad raadplegen of uiteraard contact opnemen met ons kantoor.

 

Lees de publicatie op rechtspraak: https://www.rvr.org/nieuws/2017/december/inkomen-vermogen-en-eigen-bijdrage-2018.html